Мэдлэг түгээе
Инкотермс 2020
Олон улсын Худалдааны Танхимаас 1936 онд улс орнуудын хооронд худалдаа хийхэд гардаг зардал, эрсдэл, хариуцлагын талаар үл ойлголцол төрүүлэхгүйн тулд олон улсын худалдаанд түгээмэл хэрэглэдэг нөхцлүүдийг (INCOTERMS – International Commercial Terms) боловсруулан тэдгээрийг 1953, 1967, 1976, 1980, 2000, 2010 онд, хамгийн сүүлд 2020 онд шинэчилжээ.
2 хэсэгт хуваагдана
2020 оны ИНКОТЕРМС нь 11 нөхцлийг журамлан дүрмэнд оруулж тээврийн хэрэгслийн төрлөөс шалтгаалж 2 хэсэгт хуваагдана.
Тээврийн бүх хэрэгсэл төрлүүд
Далай болон усан замын тээвэр
Ач холбогдол
Экспорлогч импортлогчид энэ стандарчилсан нөхцлүүдийг хэрэглэснээр хэн ямар хариуцлага хүлээх, хэн ямар зардал эрсдэлийг хариуцах нь тодорхой ойлгомжтой болно.
Эдгээр асуудлуудыг ойлгомжтойгоор стандарчилсан учир ямар нэгэн хуулийн маргаан гарах эрсдэл багасна.
1. БҮХ ТӨРЛИЙН ТЭЭВЭРТ АШИГЛАГДАХ НӨХЦЛҮҮД
(Ex Works) / Нэрлэсэн нийлүүлэх газрын нэрийг оруулах
- Худалдагч (экспортлогч) ачаа барааг нэрлэсэн нийлүүлэх газар буюу өөрийн үйлдвэр, агуулахад худалдан авагч (импортлогч)-ийн мэдэлд хүлээлгэн өгөх замаар нийлүүлэлтийг хийх
- Нэрлэсэн нийлүүлэх газар нь худалдагчийн өөрийн эзэмшлийн байр байж болно, байр биш байж болно
- Худалдагч нь ачаа барааг аливаа тээврийн хэрэгсэлд ачих үүрэггүй, мөн шаардлагатай тохиолдолд барааны экспортын бүрдүүлэлтийг хийх үүрэггүй.
(Free Carrier) / Нэрлэсэн нийлүүлэх газрын нэрийг оруулах
Худалдагч (экспортлогч) худалдан авагч (импортлогч)-ид хоёр арга замаар барааг нийлүүлнэ.
Нэгдүгээрт,
Нэрлэсэн нийлүүлэх газар нь худалдагчийн үйлдвэр, агуулах буюу худалдагчийн эзэмшлийн газар байвал барааг
- Худалдан авагчийн илгээсэн тээврийн хэрэгсэлд ачсаны дараа нийлүүлнэ.
Хоёрдугаарт,
Нэрлэсэн нийлүүлэх газар нь өөр газар байх тохиолдолд барааг
- Худалдагчийн тээврийн хэрэгсэлд ачсаны дараа
- Нэрлэсэн бусад газарт хүрэх үед
- Худалдагчийн тээврийн хэрэгсэлээс буулгахад бэлэн болох үед
- Тээвэрлэгч эсвэл худалдан авагчийн нэрлэсэн гуравдагч талын мэдэлд хүлээлгэн өгөх замаар нийлүүлнэ.
(Carriage Paid To) / Нэрлэсэн хүрэх/очих газрын нэрийг оруулах
Худалдагч (экспортлогч) бараа ачааг худалдан авагч (импортлогч)-ид
- Тээвэрлэгчийн мэдэлд хүлээлгэн өгөх замаар
- Худалдагч тээврийн гэрээг байгуулж
- Эсвэл хүргэсэн барааг олж авах замаар
- Тээврийн хэрэгсэлд ачихад тохиромжтой газарт, тохирох аргаар ачаа барааг биет байдлаар тээвэрлэгчид хүлээлгэн өгөх замаар нийлүүлж, эрсдлийг шилжүүлнэ.
(Carriage and Insurance Paid To) / Нэрлэсэн хүрэх/очих газрын нэрийг оруулах
Худалдагч (экспортлогч) ачаа барааг худалдан авагч (импортлогч)-ид
- Тээвэрлэгчийн мэдэлд хүлээлгэн өгөх замаар
- Худалдагч тээврийн гэрээг байгуулж
- Эсвэл хүргэсэн барааг олж авах замаар
- Тээврийн хэрэгсэлд ачихад тохиромжтой газарт, тохирох аргаар ачаа барааг биет байдлаар тээвэрлэгчид хүлээлгэн өгөх замаар нийлүүлж, эрсдлийг шилжүүлнэ.
(Delivered at Place) / Нэрлэсэн хүрэх/очих газрын нэрийг оруулах
Худалдагч (экспортлогч)
- Худалдан авагч (импортлогч)-ийн мэдэлд ачаа барааг хүлээлгэн өгөх замаар
- Ачааг буулгахад бэлэн байдалтай ирсэн тээврийн хэрэгслээс
- Нэрлэсэн хүрэх газарт эсвэл
- Нэрлэсэн хүрэх газрын дотор тохиролцсон аливаа цэгт нийлүүлж, эрсдлийг шилжүүлнэ.
- Нэрлэсэн хүрэх газар эсвэл тэр газрын доторхи тохиролцсон цэгт ачаа барааг авчрахтай холбоотой бүх эрсдлийг худалдагч хариуцна.
(Delivered at Place Unloaded) / Нэрлэсэн хүрэх/очих газрын нэрийг оруулах
- Худалдагч (экспортлогч) худалдан авагч (импортлогч)-ийн мэдэлд ачаа барааг хүлээлгэн өгөх замаар
- Ачааг ирсэн тээврийн хэрэгслээс буулгасан байдлаар
- Нэрлэсэн хүрэх газарт эсвэл
- Нэрлэсэн хүрэх газрын дотор тохиролцсон аливаа цэг байвал тухай цэгт худалдан авагчид барааны нийлүүлэлтийг хийж эрсдлийг шилжүүлнэ.
(Delivered Duty Paid) / Нэрлэсэн хүрэх/очих газрын нэрийг оруулах
- Худалдагч (экспортлогч) худалдан авагч (импортлогч)-ийн мэдэлд ачаа барааг хүлээлгэн өгөх замаар
- Импортын бүрдүүлэлтийг хийж
- Ачааг ирсэн тээврийн хэрэгслээс
- Буулгахад бэлэн байдалтайгаар Нэрлэсэн хүрэх газрын дотор тохиролцсон аливаа цэг байвал тухайн цэгт барааны нийлүүлэлтийг хийж гүйцэтгэнэ.
- Нэрлэсэн хүрэх газар эсвэл тэр газрын доторх тохиролцсон цэгт ачаа барааг авчрахтай холбоотой бүх эрсдлийг худалдагч хариуцна.
2. ДАЛАЙН БОЛОН УСАН ЗАМЫН ТЭЭВЭРТ АШИГЛАГДАХ НӨХЦЛҮҮД
(Free Alongside Ship) / Нэрлэсэн нийлүүлэх боомтын нэрийг оруулах
- Худалдагч (экспортлогч) барааг нэрлэсэн усан боомт дээр
- Худалдан авагч (импортлогч)-ийн нэрлэсэн хөлөг онгоцны хажууд
- Хашлага дагуу барааг байрлуулснаар
- Эсвэл хүргэсэн барааг олж авах замаар худалдан авагчид ачаа барааны нийлүүлэлтийг хийнэ.
- Хөлөг онгоцны хашлагын дагуу барааг тавьснаар барааны алдагдал, гэмтлийн эрсдэл худалдагчаас худалдан авагчид шилжих ба тэр цэгээс хойшх бүх зардлыг худалдан авагч хариуцна.
(Free on Board) / Нэрлэсэн нийлүүлэх боомтын нэрийг оруулах
- Худалдагч (экспортлогч) нэрлэсэн ачаалах боомт дээр
- Худалдан авагч (импортлогч)-ийн нэрлэсэн хөлөг онгоцны тавцан дээр барааг байрлуулснаар
- Эсвэл хүргэсэн барааг олж авах замаар ачаа барааг худалдан авагчид нийлүүлнэ.
- Хөлөг онгоцны тавцан дээр барааг тавьснаар барааны алдагдал, гэмтлийн эрсдэл худалдагчаас худалдан авагчид шилжих ба тэр цэгээс хойших бүх зардлыг худалдан авагч хариуцна.
(Cost and Freight) / Нэрлэсэн хүрэх/очих газрын нэрийг оруулах
- Худалдагч (экспортлогч) хөлөг онгоцны тавцан дээр
- Эсвэл хүргэсэн барааг олж авах замаар худалдан авагч (импортлогч)-ид барааг нийлүүлнэ.
- Хөлөг онгоцны тавцан дээр барааг нийлүүлэх үед барааны алдагдал, гэмтлийн бүх эрсдэл шилжих ба нэрлэсэн хүрэх газарт бараа ирсэн эсэх, ачаа бараа заасан тоо хэмжээгээр хүрсэн эсэхээс үл хамааран худалдагч барааг нийлүүлэх үүргээ гүйцэтгэсэнд тооцно. Худалдагч худалдан авагчийн өмнөөс даатгал хийх үүрэггүй, худалдан авагч өөрөө даатгалыг хариуцаж даатгал хийлгэж болно.
(Cost, Insurance and Freight) / Нэрлэсэн хүрэх/очих газрын нэрийг оруулах
- Худалдагч (экспортлогч) хөлөг онгоцны тавцан дээр
- Эсвэл хүргэсэн барааг олж авах замаар худалдан авагч (импортлогч)-ид барааг нийлүүлнэ.
- Хөлөг онгоцны тавцан дээр барааг нийлүүлэх үед барааны алдагдал, гэмтлийн бүх эрсдэл худалдан авагчид шилжих ба нэрлэсэн хүрэх газарт бараа ирсэн эсэх, ачаа бараа заасан тоо хэмжээгээр хүрсэн эсэхээс үл хамааран худалдагч барааг нийлүүлэх үүргээ гүйцэтгэсэнд тооцно.